تراشه ساز بزرگ چینی [1]SMIC در گزارش خود برای چهارماهه سوم سال 2023، خبر از کاهش 80 درصدی سود نسبت به دوره مشابه سال قبلی داده است. موضوعی که باعث شد در 10 نوامبر 2023، سهام این شرکت با کاهش قیمت روبه‌رو شود. با نگاه دقیق‌تری به گزارش این شرکت(شکل1)، کاهش شدید سود عملیاتی را می‌توان موثرترین عامل در افت سود 80 درصدی این کمپانی بزرگ چینی دانست.
شکل 1. کاهش شدید سود عملیاتی شرکت SMIC در چهارماهه سوم سال 2023
با بررسی بازار صنعت نیمه‌هادی در سال 2023، می‌توان 3 عامل را به عنوان اصلی‌ترین دلایل کاهش سود این شرکت در نظر گرفت:
- هزینه‌های مربوط به توسعه: با توجه به رقابت شدید در حوزه ساخت تراشه‌های پیشرفته و همچنین افزایش ظرفیت تولید بین سازندگان تراشه، SMIC اقدام به ساخت کارخانه‌های جدید در چین و توسعه زیرساخت‌های خود کرده که با توجه به هزینه‌های سنگین ماشین‌آلات و دیگر ملزومات کارخانه‌های تراشه، باعث ایجاد هزینه بزرگی در سال جاری شده و سود عملیاتی این شرکت را به شدت کاهش داده است.
- کاهش تقاضای تراشه در سال 2023 : در دوران همه‌گیری کرونا، کمبود جهانی تراشه به مشکل بزرگی تبدیل شده بود. پس از پایان این دوران، سازندگان تراشه با سرعت و ظرفیت بالا اقدام به تولید تراشه نمودند تا کمبود پیش آمده را جبران نمایند. این موضوع باعث شد از اواخر سال 2022، مازاد عرضه در بازار تراشه شکل بگیرد و بسیاری از مشتریان نیازی به خرید تراشه بیشتر نمی‌دیدند و این مسئله در سال 2023 نیز ادامه دارد. به همین دلیل امسال دیگر بزرگان صنعت تراشه نیز شرایط مناسبی را در بازار نداشتند و نمی‌توان این کاهش سود را تنها منحصر به SMIC دانست. به عنوان نمونه شرکت تایوانی [1]TSMC که پرچمدار صنعت تراشه محسوب می‌شود، کاهش سودی 23 درصدی را در چهارماهه دوم امسال نسبت به سال 2022 تجربه کرده است. همچنین شرکت کره‌ای سامسونگ[2] نیز که از سازندگان مطرح تراشه با کارخانه‌های متعدد در آمریکا و شرق آسیا می‌باشد نیز از اواخر سال قبل با این مشکلات روبه‌رو می‌باشد.
شرکت‌های طراحی تراشه مانند Qualcomm و AMD نیز امسال با مشکلات کاهش سود درگیر بوده‌اند. این کاهش سود را می‌توان بیشتر ناشی از کاهش تقاضای محصولات این شرکت‌ها که در نتیجه تحریم بازار تراشه چین توسط آمریکا صورت گرفته دانست در حالی که عمده کاهش سود شرکت‌های آسیایی به دلیل هزینه‌های ناشی از توسعه است. تحریم صنعت تراشه چین توسط آمریکا از یک سو چین را برای رسیدن به فناوری‌های جدید تحت فشار گذاشته و هزینه تولید شرکت‌های چینی را بالا برده است و از سویی دیگر شرکت‌های آمریکایی نیز با کاهش تقاضا روبه‌رو شده‌اند و بازار چین را از دست رفته می‌بینند.
- افزایش قیمت ملزومات زنجیره تامین صنعت تراشه: با توجه به تحریم‌های گسترده ایالات متحده بر صنعت نیمه‌تراشه چین، شرکت‌های چینی مجبور به تهیه مواد و ماشین‌آلات مورد نیاز با قیمتی بسیار بیشتر هستند که این مورد خود دلیلی بر افزایش هزینه‌های تولید شرکت‌های چینی است که SMIC نیز از این قاعده مستثنی نیست.
با وجود مشکلات ذکر شده، به نظر می‌آید به دلیل رشد تقاضا در سال 2024 ، بازار شاهد ثبات نسبی باشد و سازندگان تراشه نیز با همین امید به توسعه زیرساخت‌ها و افزایش ظرفیت تولیدشان ادامه می‌دهند.
[1] Semiconductor Manufacturing International Corporation
[2] Taiwan Semiconductor Manufacturing Company
[3] Samsung